Trong một buổi đẹp trời nào đó, bạn có thể thấy một ông già mình hạc vai gầy, râu bạc tóc bạc, đôi mắt nhấp nháy tinh anh, cầm chiếc máy ảnh lang thang ở Hà Nội để chộp bắt những khoảnh khắc mới lạ, độc đáo của thiên nhiên, cảnh vật, con người... Người ấy không ai khác, chính là Đại tá, nhà báo, nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) Vũ Đạt, nguyên phóng viên Báo Quân đội nhân dân.

Hình ảnh cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 16 dũng cảm chiến đấu, tiêu diệt nhiều sinh lực địch trong trận đánh vào sân bay Tân Sơn Nhất, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, là nguyên mẫu để nhà thơ Lê Anh Xuân viết nên bài thơ “Dáng đứng Việt Nam”.

Đầu năm 1946, đồng chí Nguyễn Thị Định (1920-1992) được cử tham gia đoàn công tác của Khu 8 ra miền Bắc công tác. Khi trở lại miền Nam, bà nhận trọng trách đưa hàng tấn vũ khí của Trung ương chi viện cho chiến trường miền Nam. Hành trình ra Bắc, về Nam này là kỷ niệm đặc biệt trong cuộc đời hoạt động cách mạng của nữ tướng đầu tiên và thủ lĩnh Đội quân tóc dài làm nên Đồng khởi Bến Tre năm 1960.

Dù đã qua hơn nửa thế kỷ nhưng ký ức về những năm tháng trên chiến trường Thượng Đức vẫn vẹn nguyên trong tâm trí cựu chiến binh Nguyễn Mạnh Từ, hiện ở phố Nguyễn Ngọc Vũ, phường Yên Hòa, TP Hà Nội.

Những ngày cuối tháng 4-1975, Đại đội 20 trinh sát trong đội hình Trung đoàn 24, Sư đoàn 10, Quân đoàn 3 chúng tôi từ Tây Nguyên đã về đứng chân trong một khu rừng cao su thuộc Dầu Tiếng, Tây Ninh.

Ngày 23-9-1945, núp bóng quân Đồng minh, thực dân Pháp nổ súng tại Sài Gòn, chính thức trở lại xâm lược nước ta. Tại Hà Nội, Trung ương quyết định tăng cường lực lượng vào cùng quân và dân Nam Bộ chiến đấu. Chủ trương của Đảng là triệt để áp dụng chiến tranh du kích, làm thất bại bước đầu âm mưu “đánh nhanh, thắng nhanh” của kẻ thù.

Dù đã bước sang tuổi 75 nhưng cựu chiến binh Nguyễn Hữu Hoạch (phường An Tường, tỉnh Tuyên Quang) vẫn tâm huyết đầu tư 2 tỷ đồng để xây dựng mô hình “Chiến khu Việt Bắc thu nhỏ” để tưởng nhớ Bác Hồ và giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.

Đội Cấn, tức Trịnh Văn Cấn (1881-1918), tên khai sinh là Trịnh Văn Đạt. Ông quê ở làng Yên Nhiên, tục gọi làng Nhàn, tổng Thượng Nhung, phủ Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Yên (nay là xã Vĩnh Tường, tỉnh Phú Thọ). Cha ông là Trịnh Văn Đoan, người sớm hưởng ứng chiếu Cần Vương chống thực dân Pháp từ năm 1885.

Đồng chí Lê Cảnh Nhượng (1902-1933), quê ở làng Phong Nậm, tổng Xuân Lâm, huyện Thanh Chương (nay là xã Xuân Lâm), tỉnh Nghệ An, là một trong những người cộng sản có khí phách kiên trung, tiên phong trong cao trào cách mạng Xô viết Nghệ Tĩnh 1930-1931.

Là bạn cùng trang lứa, lại là bạn cùng quê (phường Đường Hào, tỉnh Hưng Yên) nên mỗi lần gặp nhau là câu chuyện giữa tôi với họa sĩ Ngô Thành Nhân bao giờ cũng là chuyện gia đình. Lần này vừa gặp nhau, họa sĩ Ngô Thành Nhân đã nói: “Tôi mới từ Quảng trường Ba Đình về, tôi đến để hình dung về quảng trường năm xưa”.